Historie
Johan Willem Frisokazerne | Akoesticum
1904 tot 1906
De infanteriekazernes I en II
De infanteriekazernes I en II werden binnen twee jaar – van 1904 tot mei 1906 gebouwd. Het ontwerp is in neorenaissancestijl en staat in spiegelbeeld van elkaar. De reden voor de bouw was de instelling van de algemene dienstplicht in 1901. De gemeente Ede werd als geschikte locatie gezien vanwege de relatief goedkope grond, vlak bij het spoor, en de geschikte oefenterreinen op een steenworp afstand.
De architect was waarschijnlijk kapitein van Holk. Naast de beide infanteriekazernes werden tussen beide gebouwen ook een badinrichting, een scherm/gymzaal en een grote manschappenkantine gebouwd. In 1905 werden ook voertuigenloodsen aanbesteed. Kort daarop volgden een apotheek, een arsenaal (magazijn voor wapens en uitrusting) en een reeks woningen. In 1906 werden de kazernes in gebruik genomen door het 11e Regiment.
1934
Mauritskazerne en Johan Willem Frisokazerne
In september 1934 kregen de infanteriekazerne I en II de namen Mauritskazerne en Johan Willem Frisokazerne.
In deze periode kregen ook veel andere kazernes namen die verwezen naar historische figuren uit het huis van Oranje of historische personen uit de krijgsgeschiedenis (befaamde militairen zoals Elias Beeckman, Arthur Kool en Van Essen).
Start van WO II
Kazerne als marinebasis
Op 10 mei 1940 viel Duitsland Nederland binnen. In de avond van 10 mei was Ede in Duitse handen. Kort daarna, op 12 mei vestigden de Duitse legereenheden zich op de Edese kazernes. De Johan Willem Frisokazerne werd hernoemd tot Kommodore Boute Kaserne en werd gebruikt als huisvesting en als opleidingsplaats voor matrozen van de Kriegsmarine.
De bombardementen &
De Bevrijding
Op 17 september 1944 werd als onderdeel van ‘Operatie Market Garden’, door de geallieerde troepen, de J.W. Frisokazerne door bombardementen zwaar getroffen en de originele topgevels en trapgevels verdwenen. Door slecht weer misten veel bommen hun doel.
Herdenking
Op diverse plekken in Ede kwamen deze 'missers' terecht, met veel doden en grote schade tot gevolg. Er vielen in totaal 71 doden. Elk jaar worden de bombardementen in Ede herdacht. Op 17 april werd Ede als dorp bevrijd door de Canadese Polar Bear-divisie en op 9 mei werd de gemeente Ede als geheel bevrijd. Ede is daarmee de enige gemeente die precies vijf volle jaren bezet is geweest. De maand september staat jaarlijks in het teken van de Airborne herdenkingen. Zo wordt er ieder jaar met de luchtlandingen van honderden parachutisten de bevrijding door het Britse, Poolse, Canadese leger en de King's Own Scottish Borderers herdacht.
J.W. Frisokazerne zonder dak en gesprongen ramen. Eager Beavers spelen honkbal met de Regina Rifles Regiment uit Canada. Met dank aan Josha Sietsma.
de komst van LuAS
Eisenhower op bezoek
In 1949 begon het herstel van de Johan Willem Frisokazerne. De kazerne nam definitief afscheid van het verleden als infanteriekazerne. Vanaf juli 1950 vestigde de Lucht Afweer School (LuAS) op de Maurits- en J.W. Frisokazerne voor het belang van de verdediging van de NAVO over de IJssellinie.
Om de komst van de LuAS te bekronen, kwam op 9 mei 1951 generaal Dwight D. Eisenhower langs om de J.W. Frisokazerne om de luchtdoelartillerieschool te inspecteren.
Bekijk hier de video van generaal Dwight D. Eisenhower's bezoek aan LuAS Ede vanaf 5:25 tot 6:30 minuten.
Johan Willem Frisokazerne wordt
Luchtdoelenartillerie museum
Tot aan 1985 bleef de LuAS zich ontwikkelen en uitbreiden – denk aan de Stingerbol in 1984 – zo kwam er een luchtdoelenartilleriemuseum in de exercitiehal van de Johan Willem Frisokazerne.
In de jaren die volgden kwam er een eind aan de Koude Oorlog en daarmee begon de afbouw van defensie. In 1997 werd de opkomstplicht voor dienstplichtigen opgeschort.
Het einde van 100 jaar garizoensstad
Kazernes overgedragen
In 2006 verhuisden de resterende luchtdoelafdelingen naar vliegbasis De Peel. Zo kwam er na 100 jaar een eind aan Ede als garnizoensstad.
Ook het in de J.W. Frisokazerne gevestigde Luchtdoelartilleriemuseum sloot in 2008, maar is heden ten dage weer geopend na eveneens een verhuizing naar De Peel. Op 16 december 2010 werden ceremonieel de kazerneterreinen overgedragen aan de gemeente Ede.
Het begint met een idee
Herbestemming
In 2011 fietsten de drie vrienden Harold Lenselink, Victor van Haeren en Hans Sluijmer langs de leegstaande en vervallen kazerne naar station Ede-Wageningen. Ze hadden in gedachten het concept Akoesticum: dat talent in de podiumkunsten niet kan bestaan zonder een brede deelname. Dat ieders leven uit muziek, dans en theater zou moeten bestaan, omdat het wezenlijk is voor de ontwikkeling van elk mens.
Het concept Akoesticum – een trainingscentrum met veel grote ruimtes – was erg geschikt voor de herbestemming van het Frisogebouw. Hierdoor konden de kleinere ruimtes direct achter de voorgevel nagenoeg onveranderd als slaapkamers gebruikt worden. De grote ruimtes aan de achterkant zijn repetitieruimtes geworden. De meeste ruimtes bestonden al, en de architect hoefde ze alleen een andere functie te gegeven. De oorspronkelijke structuur van het gebouw bleef daardoor goed herkenbaar. Ook de oorspronkelijke afwerkingen zijn zo veel mogelijk gerestaureerd. Akoesticum was daardoor een ideaal concept dat gerealiseerd kon worden met een erg beperkt aantal ingrepen.
Een nieuwe hoofdstuk
Akoesticum
Na de feestelijke opening in 2015 door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander der Nederlanden heeft Akoesticum vele muzikanten, zangers, dansers, theatermakers en andere podiumkunstenaars mogen verwelkomen.
Sleuteloverdracht door koning Willem Alexander aan de oprichters van Akoesticum, Harold Lenselink en Victor van Haeren, met officieren van het leger op de voorgrond.
BOEKINGEN
Wij zijn maandag t/m vrijdag tussen 09:00 en 17:00 uur bereikbaar: +31 (0)318 304 349
boekingen@akoesticum.org
VRAGEN?
info@akoesticum.org
POSTADRES
Akoesticum
Nieuwe Kazernelaan 2–D42
6711JC Ede
BEZOEKADRES
Gebruik Akoesticum voor je navigatie.
NAVIGATIE
Ruimtes
Overnachten
Over Akoesticum
Agenda
Bezoekersinfo
Contact
Beschikbaarheid
Privacy en cookies
Sitemap
